Gelecek nesillere daha adil ve yaşanabilir bir dünya bırakmak sürdürülebilir yaklaşımlarla mümkün. Bu farkındalığı sağlayabilmek adına gösterilen çabalar bize sorunun bir parçası olmanın ötesine geçerek çözümün bir parçası olabileceğimizi hatırlatıyor. Bu alandaki önemli çalışmalardan biri olan Sürdürülebilir Yaşam Film Festivali (SYFF), 2018 yılından beri ilham verici belgesellerle izleyicilerini yarınlar için değişime davet ediyor.

Festivalin 2022 seçkisi, nasıl bir dünyada yaşamak istediğimize karar vermemiz konusunda yakın gelecek için attığımız her bir adımın sonuçlarını düşünmemiz için bir araç olurken “Mevcut dünya algısı ve değer setleriyle şekillenen ekonomik, sosyal ve ekolojik sistemlerin çökmekte olduğunu söylemenin ötesine nasıl geçeceğiz; herkes için adil bir geçiş süreci mümkün mü” diye soruyor. Seçkide yer alan uzun ve kısa metrajlı filmler, toplumun farklı kesimlerinden ve farklı yaş gruplarından bireylerin kendilerine dert edindikleri konulardaki yaratıcı ve azimli yaklaşımlarını perdeye taşıyor.

İki yıllık pandemi arasının ardından yeniden İstanbul salonlarında gösterimi yapılacak olan Sürdürülebilir Yaşam Film Festivali, çevrim içi versiyonu ile de Türkiye’nin her köşesinden izleyicileriyle buluşuyor. Festival, İstanbul’da 22 - 26 Kasım’da Pera Müzesi Oditoryumu’nda ve 27 - 30 Kasım’da Hope Alkazar’da, ardından 1 - 6 Aralık tarihlerinde SurdurulebilirYasam.net’de çevrim içi gerçekleşerek kesintisiz 15 gün boyunca sürecek.

Sürdürülebilir Yaşam Film Festivali’nden Bir Seçki

20’den fazla filmi ağırlayan festivalde, yoğun turizmin ekosistemde, yaban hayatta ve toplumda yol açtığı sorunları tartışmaya açan Kanada yapımı Son Turist; pandemi öncesi ve sonrası turizmle ilgili meselelere değinen İtalya yapımı Kartpostalda Yaşamak; eko - turizm ile köyden şehre göç döngüsünü kırmayı başaran Bedriye’nin ve köyde yaşayan 3 kadının hikâyesini anlatan Türkiye yapımı Bir Başka Köy; sosyal adalet ve yaşanabilir bir iklim için insan haklarına, ifade özgürlüğüne, temiz gıdaya erişime dikkat çeken Fransa yapımı Kendimizden Büyük; tüketicilerin alışveriş ve ürün ile kurdukları ilişki üzerine Hollanda yapımı Bir Dünya Tasarla ve pandemi sonrası dünya için ne gibi değişiklikler yapabileceğimize değinen Kanada yapımı Kentler Sil Baştan adlı filmleri, sürdürülebilir bir yaşam yolunda ilham olması için öneriyoruz.*

Bir Dünya Tasarla / A World to Shape Yönetmen: Ton van Zantvoort Hollanda, 2022, 52'

Nienke Hoogvliet ve Dave Hakkens yeni nesil çağdaş Hollandalı tasarımcıları temsil ediyorlar. Bu kuşak, hammaddelerin tükenmekte olduğunun, enerjinin kıt olduğunun ve küreselleşmenin yeni küçük ölçekli üretim biçimlerine yol açtığının son derece farkında. Birer “maker” olarak sanat, tasarım ve bilim arasındaki mevcut sınırları umursamıyorlar. Nienke'nin misyonu, tekstil ürünlerine renk vermek için zehirli kimyasallara sürdürülebilir bir alternatif olarak deniz yosunu üzerine yaptığı araştırmalarla dünyanın en kirletici ikinci endüstrisi olan giyim endüstrisini daha sürdürülebilir hale getirmek. Dave'in tutkusu da aynı derecede iddialı. Son projesi, asgari karbon ayak izi kullanan bir yaşam ve çalışma topluluğu kurmaya çalışıyor. Filmde yönetmen Ton van Zantvoort izleyiciyi Nienke ve Dave'in yaratıcılıklarına doğru bir yolculuğa çıkarıyor. Farklı düşüncelere sahip olarak, dünyayı kendi benzersiz yöntemleriyle iyileştirmeye kararlılar. Birçok insanın sorunları görebileceği yerde, onlar çözümler öngörüyor. Ama hedefleri ne kadar gerçekçi? Bunu öğrenmek için Dave ve Nienke'ye cüretli arayışlarında eşlik ediyoruz.

Kartpostalda Yaşamak / Living in a Postcard Yönetmen: Christian Nicoletta İtalya, 2021, 52'

Yıllardır turizm bize, sürekli artan, ekonomik büyüme yaratan ama aynı zamanda bu kartpostal görüntülerini geri dönülmez bir şekilde bozacak kadar büyük ölçüde dönüştüren idealize edilmiş bir turistik destinasyon imajı sattı. Günümüzde yoğun turizmin yol açtığı sorunlar turizm işletmecileri ve yöneticileri için çok açık hale gelmiştir. Her ne kadar bir çözüm arasalar da bunun için araçlardan ve ortak bir vizyondan yoksunlar. Kartpostalda Yaşamak bizi Cinque Terre, Londra, Venedik, Barselona ve Norveç fiyortları arasında bir yolculuğa çıkarıyor ve bu sorunların temel nedenlerini ve pandemiden sonra da var olup olmayacaklarını sorguluyor. "Sorumlu Turizm", bölge sakinlerini ve onların ihtiyaçlarını önemseyen bir turizm modelinin mümkün olduğunu öne sürüyor. Bazen halk, yönetimden turizmi şehrin tek kaynağı olarak görmemesini isteyen sivil gruplar halinde örgütleniyor ya da yönetimler aşırı turizmle mücadele etmeye çalışıyor. Çevrim içi turizm platformları her destinasyonda aynı turizm modelini öneriyor. Bir diğer küresel turizm ekonomisi ise kruvaziyer turizmi. COVID-19 Mart 2020'de geldiğinde turizm durdu, turizmle ilgili sorunlar ortadan kalktı. Ama gerçekten ortadan kalktılar mı?

Son Turist / The Last Tourist Yönetmen: Tyson Sadler Kanada, 2022, 100'

Turizm kritik bir eşikte... Son Turist, Karayip sahillerinden Kenya'nın ücra köylerine kadar turizmin gölgesinde çalışanların duyulmayan sesleri aracılığıyla dünyanın en büyük endüstrilerinden birinin gerçek koşullarını ve sonuçlarını ortaya koyuyor. Turistler istemeden bizzat görmeye geldikleri şeyleri yok ediyor! 16'dan fazla ülkede çekilmiş olan film, aşırı turizmin dünya çapında ekosistem, yaban hayatı ve savunmasız topluluklar üzerindeki etkisinin katlanarak artmakta olduğunu gözler önüne seriyor. Film; seyahat uzmanları, tur operatörleri, akademisyenler, gezginler ve yaşam kalitelerini iyileştirmek için turizmden yararlanan ev sahibi topluluklardaki hizmet çalışanlarıyla yapılan görüşmeler eşliğinde turizmin geri dönüşü olmayan yıkıcı etki potansiyelini ve modern turistin rolünü yargılıyor. Ve dünyanın önde gelen turizm ve doğa koruma vizyonerlerinin rehberliğinde bizi seyahat etme şeklimizi yeniden düşünmeye davet ediyor! Gezginler olarak bizler, seyahat etmenin yeni biçimlerini ve farklı yollarını yaratan itici güç olma fırsatına sahibiz. Gittiğimiz yerleri koruyan, ev sahibi topluluklar için olumlu bir gelecek sağlayan daha düşünceli bir yol…

Bir Başka Köy / Different Village Yönetmen: Sevde Tunç Türkiye, 2022, 10'

Bilecik'in Kurşunlu köyünde yaşayan Bedriye Berber Engin, kendisiyle birlikte köyde yaşayan birçok kadının hayatını değiştirdi. Bedriye'nin küçük yaşta başlayan kitap okuma serüveni onu eko-turizmle tanıştırdı. Kitapta başlayan rüya gerçek oldu. Bedriye sadece köyünü dünyaya tanıtmakla kalmamış, şehirden köye ters göçü başlatmış, köyde yaşayan kadınlara gelir yaratmış ve köyün gelişmesine katkıda bulunmuştur. Artık bu köy her hafta sonu İstanbul, Ankara, Eskişehir gibi birçok şehirden hatta yurt dışından gelen misafirlerini ağırlıyor. Köyde yaşayan kadınlar ürettikleri ürünlerden yemek yapıyor, bahçelerinde atölyeler düzenliyor, yerel lezzetleri yerli ve yabancı turistlere tanıtıyor. Bu filmde Bedriye ve köyde yaşayan diğer 3 kadının hikâyesini izliyoruz.

Kentler Sil Baştan / The Big Reset - Cities Yönetmen: Lillian Chan Kanada, 2020, 3'

Ünlü tasarımcı Bruce Mau ile COVID-19 sonrası dünyada kentsel yaşamda ne tür değişiklikler umabileceğimiz üzerine yapılan bu kısa söyleşide Mau, günümüz dünyasının birbirine bağlı bir kentsel sistem olduğundan ve gelecekte "eski aptal yöntemlerimizi" yeniden keşfedilmiş temel araçlarla değiştirerek ve odağımızı insanlardan gezegendeki tüm yaşama kaydırarak ne gibi fırsatlara sahip olabileceğimizden bahsediyor.

Kendimizden Büyük / Bigger Than Us Yönetmen: Flore Vasseur Fransa, 2021, 96'

Malavi, Lübnan, Brezilya, Yunanistan, Endonezya, Uganda ve ABD'de çekilen Kendimizden Büyük, insan hakları, ifade özgürlüğü, eğitime ve gıdaya erişim, sosyal adalet ve yaşanabilir bir iklim için mücadele eden genç bir nesle ışık tutuyor. 18 ila 25 yaşlarındaki bu gençler bize nasıl mücadele etmemiz gerektiğini ve karmaşa dolu bir dünyada hayatta olmanın ne anlama geldiğini anlatıyor. Melati, Endonezya'da ülkesini kasıp kavuran plastik kirliliğiyle mücadele çabalarına öncülük ediyor. Mohamad, Lübnan'daki geçici kamplarda yaşayan Suriyeli mülteci çocuklara eğitim vermek için henüz ergenlik çağındayken bir okul inşa eden Suriyeli bir mülteci. Winnie genç bir kızken örgütlenmeye başladı ve Malavi'de yasal evlilik yaşını 15'ten 18'e çıkarmayı başardı. Memory, Uganda'daki öğretmenlerine yemek taşıyarak eğitimine devam edebildi ve şimdi ülkesindeki mülteci çiftçilerin kimyasal böcek ilaçları ve aşırı kullanım nedeniyle tahrip olmuş toprakları rehabilite etmeleri için permakültür öğrenmelerine yardımcı oluyor. Her biri, insan onurunu ve doğal çevreyi koruma ve "kendimizden daha büyük" bir şeye tutkuyla bağlanma arayışlarında takdire şayan ve ilham verici bir örnek oluşturuyor.

*Film açıklamaları için kaynak: SYFF